Ποιος είναι ο ρόλος του προστάτη ?
O προστάτης, είναι αδένας του γεννητικού συστήματος του άνδρα και η λειτουργία του έχει σχέση με την γονιμότητα.
Εκκρίνει υγρό που μαζί με των σπερματοδόχων κύστεων αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του σπερματικού υγρού,
μέσα στο οποίο αναμειγνύονται τα σπερματοζωάρια που παράγονται στους όρχεις.
Η προστατική έκκριση ρυθμίζεται κυρίως από τις ανδρικές ορμόνες και νευρικά ερεθίσματα.
Ο προστάτης παράγει και παρέχει απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία - ουσίες για τη φυσιολογική
λειτουργικότητα των σπερματοζωαρίων.
‘Eχει σχήμα και μέγεθος κάστανου και βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη περιβάλλοντας τμήμα της ουρήθρας.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όταν διογκώνεται ο προστάτης να πιέζει την ουρήθρα και να προκαλεί διαταραχές στην ούρηση.
Η πιο διαδεδομένη δυσλειτουργία του προστάτη, όσο ο άντρας προχωράει στην ωριμότητα είναι
η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ή χάριν συντομίας ΚΥΠ.
Καθώς ο άνδρας μεγαλώνει σε ηλικία, είναι φυσιολογικό για τον προστάτη αδένα να διογκώνεται.
Αυτή η διόγκωση γίνεται στο εσωτερικό μέρος του αδένα.
Οφείλεται σε υπερπλασία όλων των κυτταρικών του στοιχείων και είναι γνωστή ως καλοήθης υπερπλασία προστάτη ΚΥΠ.
Η υπερπλασία οφείλεται σε πολλούς παράγοντες.
Είναι άμεσα συνυφασμένη με τις ορμονικές αλλαγές που σχετίζονται με το πέρασμα από την ενηλικίωση στην ωρίμανση.
Σοβαρούς παράγοντες επιβάρυνσης, αποτελούν:
το κάπνισμα, η κατανάλωση οινοπνεύματος, η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Ο διογκωμένος προστάτης, πιέζει το σημείο της ουρήθρας, που διέρχεται από το εσωτερικό του,
ελαττώνοντας τη διάμετρο του αυλού της και εμποδίζοντας τη φυσιολογική ροή των ούρων.
Προβλήματα που δημιουργεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη.
Τα συμπτώματα που εμφανίζει ένας άνδρας με υπερπλασία του προστάτη περιλαμβάνουν αδύναμη
ή μειωμένη δέσμη ούρησης, άρνηση έναρξης ή καθυστέρηση στην έναρξη της ούρησης,
διακοπές στην ούρηση και αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης λόγω υπολείμματος ούρων.
Τα συμπτώματα αυτά χαρακτηρίζονται σαν αποφρακτικά και οφείλονται στην απόφραξη που γίνεται από τον
διογκωμένο προστάτη στην ουρήθρα.
Ταυτόχρονα εμφανίζονται και άλλα συμπτώματα που είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά και που είναι :
η συχνουρία κατά την διάρκεια της ημέρας, η νυκτουρία (συχνό ξύπνημα την νύκτα για ούρηση)
και η επιτακτική ούρηση (η ξαφνική επιθυμία για ούρηση που δεν μπορεί να ανασταλεί
και που αρκετές φορές μπορεί να οδηγήσει σε επιτακτική ακράτεια των ούρων).
Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται σε αλλαγές που γίνονται στο μυϊκό τοίχωμα της ουροδόχου κύστης
η οποία παρουσιάζει υπερτροφία στη προσπάθειά της να ξεπεράσει το εμπόδιο που της δημιουργεί η αποφραγμένη ουρήθρα.
Τα συμπτώματα γίνονται πολύ ενοχλητικά και επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής των πασχόντων ανδρών.
Οι καθημερινές δραστηριότητες και οι κοινωνικές επαφές περιορίζονται,
τα συχνά ξυπνήματα τη νύκτα επηρεάζουν την ποιότητα του ύπνου και έτσι οι πάσχοντες νιώθουν κουρασμένοι
την επόμενη μέρα με ελάττωση της ενεργητικότητας και παραγωγικότητάς τους.
Οι πάσχοντες από προστάτη, αναγκάζονται πολλές φορές να οργανώνουν τις δραστηριότητές τους,
με γνώμονα την ανεμπόδιστη πρόσβαση σε τουαλέτα.
Ασφαλώς η βαρύτητα των συμπτωμάτων δεν είναι η ίδια σε όλους τους άνδρες με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη
τα οποία ταξινομούνται βάση της σοβαρότητας σε ήπια, μέτρια και σοβαρά.
Γίνεται αντιληπτό, ότι η συμπτωματική υπερπλασία του προστάτη είναι μία νόσος που κυρίως επηρεάζει την ποιότητα ζωής
αλλά σε περιπτώσεις αμέλειας και μηδενικής φροντίδας από πλευράς πάσχοντα,
μπορεί ακόμα και να απειλήσει την ζωή ενός άνδρα.
Έχει αποδειχτεί πως η ΚΥΠ διαγράφει μια αργή αλλά εξελισσόμενη πορεία εάν μείνει
χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση και πάνω απ' όλα
έγκαιρη διάγνωση.
Ο προστάτης μεγαλώνει κάθε χρόνο, η ροή των ούρων συνεχώς μειώνεται και το υπόλειμμα των ούρων αυξάνει.
Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές που είναι οι ουρολοιμώξεις και η λιθίαση της κύστης
(αποτέλεσμα της μικροβιακής φλεγμονής των ούρων που παραμένουν στην κύστη μετά από κάθε ούρηση),
η εμφάνιση κολπωμάτων που αποτελούν προβολή του βλεννογόνου της κύστης μέσα από το μυϊκό της τοίχωμα.
Τα κολπώματα είναι το αποτέλεσμα των αυξημένων πιέσεων στην κύστη κατά την ούρηση.
’Άλλες επιπλοκές είναι η αιματουρία που συνοδεύει συνήθως μεγάλους σε μέγεθος προστάτες,
η επίσχεση των ούρων και επίσης η ακράτεια από υπερπλήρωση.
Στη περίπτωση αυτή η κύστη διατείνεται (ξεχειλώνει) πάρα πολύ και κατακρατά μεγάλες ποσότητες ούρων.
Ο ασθενής την ημέρα έχει μεγάλη συχνουρία, ενώ στον ύπνο εμφανίζει ακράτεια ούρων.
Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη διότι μπορεί να προκαλέσει μεγάλη διάταση των ουρητήρων
και των νεφρών (αποφρακτική ουροπάθεια) και να επηρεάσει την νεφρική λειτουργία.
Εάν ο ασθενής το παραμελήσει και δεν ζητήσει έγκαιρα τη συμβουλή του ουρολόγου
μπορεί να οδηγηθεί σε μη αναστρέψιμη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
Κάθε άνδρας που εμφανίζει συμπτώματα και ενοχλείται από την ούρηση πρέπει να επισκέπτεται τον ουρολόγο.
Ο ουρολόγος ο οποίος έχει τον κύριο λόγο:
θα εκτιμήσει τη βαρύτητα των συμπτωμάτων,
την νεφρική λειτουργία,
την ροή των ούρων,
θα μετρήσει το υπόλειμμα των ούρων στην κύστη μετά την ούρηση
θα εξετάσει τον προστάτη του ασθενούς με δακτυλική εξέταση από το ορθό.
Με βάσει τα ευρήματα της εξέτασης και λαμβάνοντας υπόψη την γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς
από άλλα συνυπάρχοντα νοσήματα,
θα συζητήσει με τον ασθενή την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.
Σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα που δεν επηρεάζουν τη ποιότητα της ζωής τους
προτείνεται συνήθως απλή παρακολούθηση που περιλαμβάνει μερικές αλλαγές του τρόπου ζωής, διατροφής και εξέταση συνήθως ανά 6μηνο.
Στους ασθενείς με βαρύτερα συμπτώματα που επηρεάζεται η ροή και ποιότητα της καθημερινότητας τους,
αρχικά προτείνεται αγωγή με φάρμακα.
Υπάρχουν φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής που χαλαρώνουν τον προστάτη,
διευκολύνοντας την ούρηση με γρήγορη βελτίωση των συμπτωμάτων,
χωρίς να επηρεάζουν το μέγεθός του, καθώς και φάρμακα που μικραίνουν τον προστάτη,
βελτιώνοντας όμως τα συμπτώματα με αργό ρυθμό.
Συνήθως χορηγούνται στους ασθενείς που ο προστάτης τους έχει μεγάλο μέγεθος.
Ο γιατρός βασισμένος στην εικόνα που θα προκύψει από την εξέταση του προστάτη,
εάν κρίνει απαραίτητο μπορεί να συστήσει
συνδυασμό φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής.
συνδυασμό φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής.
Στους ασθενείς που η συμπτωματολογία δεν ανακουφίζεται από τη φαρμακευτική αγωγή
ή σε αυτούς που εμφανίζουν κάποια από τις προαναφερθείσες επιπλοκές της ΚΥΠ καταφεύγουμε στη χειρουργική αντιμετώπιση.
Αυτή συνήθως γίνεται με αφαίρεση του αδενώματος του προστάτη (το τμήμα αυτό που πιέζει την ουρήθρα),είτε με ανοικτή τομή όταν είναι πολύ μεγάλο είτε αφαιρώντας τμηματικά το πασχον σημείο του προστάτημέσα από την ουρήθρα με ειδικό εργαλείο.
Και οι δύο μέθοδοι είναι πολύ αποτελεσματικές και με την πρόοδο της τεχνολογίας και της αναισθησίαςοι επιπλοκές από τις επεμβάσεις αυτές είναι ελάχιστες.
Πρέπει όμως να τονισθεί, ότι αφαιρώντας το τμήμα αυτό του προστάτη
δεν προφυλάσσουμε τον ασθενή από την μελλοντική εμφάνιση κακοήθειας του προστάτη,
ακριβώς επειδή με αυτή την επέμβαση δεν αφαιρείται όλος ο προστάτης
αλλά αποκλειστικά το τμήμα αυτό που πιέζει την ουρήθρα.
Σε ασθενείς που είναι πολύ ηλικιωμένοι ή σε περιπτώσεις που ένα χειρουργείο
μπορεί να επιβαρύνειτην συνολική υγεία του ασθενούς λόγω κακής κλινικής εικόνας
ή άλλων νοσημάτων,έχουν δοκιμασθεί μέθοδοι
που χαρακτηρίζονται ως ελάχιστα επεμβατικές.
μπορεί να επιβαρύνειτην συνολική υγεία του ασθενούς λόγω κακής κλινικής εικόνας
ή άλλων νοσημάτων,έχουν δοκιμασθεί μέθοδοι
που χαρακτηρίζονται ως ελάχιστα επεμβατικές.
Αυτές είναι η θερμοθεραπεία με μικροκύματα, εστιασμένοι υψηλής έντασης υπέρηχοι, ραδιοκύματα και Laser.
Οι μέθοδοι αυτές γενικά χαρακτηρίζονται από σημαντική ελάττωση της νοσηρότητας χωρίς όμως να επιτυγχάνουν
τα ίδια αποτελέσματα με την προστατεκτομή και ο αριθμός των επαναληπτικών επεμβάσεων
που απαιτούνται είναι σημαντικά υψηλός.
Τελευταία, δύο νέα Laser, τo ΚΤP (green light) και το Holmium Laser,
δείχνουν να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά, επιτρέποντας την αφαίρεση του προστάτη σχεδόν αναίμακτα,
με μικρή παραμονή στο νοσοκομείο,
γρήγορη αφαίρεση του καθετήρα και σημαντική βελτίωση στην ούρηση.
Δεν υπάρχουν όμως ακόμη αποτελέσματα από παρακολούθηση των ασθενών για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να μπορούν να συσταθούν ανεπιφύλακτα.
Ως την καλύτερη μέθοδο χειρουργικής αντιμετώπισης της υπερπλασίας του προστάτη.
Όποια και να είναι η αιτιολογία διόγκωσης του προστάτη, καλοήθης διόγκωση ή άλλης μορφής,ο προστάτης απαιτεί θεραπείες, που συχνά επιδρούν στη σεξουαλική ζωή και στην ποιότητα ζωής του άνδρα.
Ας ρίξουμε την ματιά μας στα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα των σύγxρονων µεθόδων θεραπείας του προστάτη:
Διουρηθρική Προστατεκτομή - Turp
Συστήνεται σε περιπτώσεις ανδρών µε προστάτη έως 90-100 gr
και εφαρμόζεται με εκτοµή της καλοήθους προστατικής υπερπλασίας μέσω της ουρήθρας,
µε τη χρήση µονοπολικής διαθερµίας.
Χρησιµοποιείται γενική αναισθησία ή ραχιαία, διαρκεί περίπου 1 ώρα και χρειάζεται νοσηλεία 3-4 ηµερών.
Mέχρι σήμερα, η συγκεκριμένη µέθοδος παραµένει κυρίαρχη σε όλο τον κόσμο,
στατιστικώς µε υψηλά αποτελέσµατα στη µείωση της νοσηρότητας,
στην ελάττωση των σοβαρών συµπτωµάτων και την εξασφάλιση καλής ποιότητας ζωής τουλάχιστον για 12 χρόνια,όπως δείχνουν πολλές πρόσφατες κλινικές µελέτες.
Ενώ θεωρείται και η λιγότερο δαπανηρή µέθοδος.
Στην σεξουαλική ζωή, μπορεί να παρατηρηθεί παλίνδροµη εκσπερµάτιση δηλαδή το σπέρµα ξαναγυρνά στην ουρήθρα,αντί να εξέλθει από το πέος.
Διπολική Διουρηθρική Προστατεκτομή - Turis
Συστήνεται σε άνδρες µε καλοήθη υπερπλασία προστάτη έως 120gr και
Εφαρμόζεται µέσω της ουρήθρας µε τη βοήθεια της νέας διπολικής τεχνολογίας, αφαιρεί την υπερπλασία.
Χρόνος διάρκειας 40-45 λεπτά.
Yπέρ της μεθόδου είναι η ασφάλεια και ο μικρός χρόνος διάρκειας καθώς και οι λιγότερες επιπλοκές από την TURP,όπως µικρότερη αιµορραγία και λιγότερα στενώµατα της ουρήθρας.
Επίσης, δεν γίνεται διαφυγή ηλεκτρικού ρεύµατος στους περιστασιακούς ιστούς,
ώστε να δηµιουργηθεί τραυµατισµός των στυτικών νεύρων,
αν και αναµένονται τα πλήρη αποτελέσµατα των ερευνών.
Δεν έχουν αναφερθεί µειονεκτήµατα.
Ενώ δεν έχουν γίνει έως σήμερα αναφορές για στυτική δυσλειτουργία από τους διάφορους ερευνητές.
Όμως και εδώ παρατηρείται ποσοστό παλίνδροµης εκσπερµάτισης.
Green Light Laser
Green Light Laser
Συστήνεται σε άνδρες µε καλοήθη υπερπλασία προστάτη, µεγέθους 25-76 gr,
που θεωρούνται ασθενείς υψηλού κινδύνου (λόγω άλλων προβληµάτων υγείας).
Χρησιµοποιείται ακτινοβολία λέιζερ υψηλής ενέργειας (80-120 W),για να καταστρέψει τον προστατικό ιστό.
Eίναι συνήθως πιο αναίµακτη, δεν έχουν αναφερθεί επιπτώσεις στην σεξουαλική ζωή του άνδρα,όμως μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές από κακή εφαρµογή της ενέργειας.
Επίσης, δεν έχει τη δυνατότητα ιστολογικής έκθεσης και αφαιρείται µικρότερος όγκος προστάτη σε σχέση µε την TURP.
Holmnium Laser - Holep
Αποτελεί την εναλλακτική λύση αντί της διακυστικής προστατεκτοµής, σε µεγάλα αδενώµατα.
Εφαρμόζεται με το λέιζερ Holmnum για καταστροφή του προστατικού ιστού.
Είναι µια εξίσου δραστική χειρουργική µέθοδος µε τη διουρηθρική ή την ανοικτή προστατεκτοµή,µε µικρή απώλεια αίµατος, µικρότερη παραµονή του καθετήρα και µικρότερη νοσηλεία.
Έχει όμως υψηλό κόστος και µεγάλη χρονική διάρκεια χειρουργείου.
Όσον αφορά την σεξουαλική λειτουργία, συγκριτική µελέτη αυτής της µεθόδου και της TURP σε 120 ασθενείς επί 2 χρόνια(Journal of Urology), τα ποσοστά στυτικής δυσλειτουργίας ήταν περίπου ίδια.
Παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση.
Διακυστική Προστατεκτομή
Σήµερα συνιστάται µόνον για πολύ διογκωµένους προστάτες που ο όγκος τους ξεπερνά τα 120gr
Εφαρμόζεται µια µικρή τοµή στην κοιλιακή χώρα, όπου αφαιρείται το αδένωμα του προστάτη,µε εκπυρήνιση και παραµονή της κάψας του.
Η αξία της έχει αποδειχθεί διαχρονικά, παρ’ όλο που εμφανίζει μεγαλύτερες πιθανότητες μετάγγισης αίματος από άλλες μεθόδους.
Και με αυτή την μέθοδο παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση.
Για την υπερτροφία του προστάτη, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας,
διευθυντής στο Νοσοκοµείο «Αµαλία Φλέµινγκ», Νίκος Αντωνίου, υποστηρίζει πως
«Η χειρουργική θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη ενδείκνυται για τους ασθενείς µ ενοχλητικά συµπτώµατααπό το κατώτερο ουροποιητικό σύστηµα, που δεν αντιµετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή»
Στις βασικές φροντίδες που ένας άνδρας οφείλει στον εαυτό του,
από την ηλικία των 40 ετών είναι μια τυπική επίσκεψη στον ουρολόγο,
όπου θα ενημερωθεί για την λειτουργία του αδένα του, στα πλαίσια ενός ετήσιου τσεκ απ.
Έτσι θα προλάβει στην αρχή οποιαδήποτε δυσλειτουργία του προστάτη του θα κινηθεί εγκαίρως,θα φροντίσει την διατροφή του, με κάποιο ειδικό συμπλήρωμα διατροφής,
ή θα ακολουθήσει ένα ισσοροπημένο διατροφικό μοντέλο.
έτσι ώστε ν΄αποφύγει την ψυχική φθορά που προκαλούν οι πολύ συχνές εξετάσεις,
μικροεπεμβάσεις, καθώς και η κακής ποιότητας σεξουαλική ζωή.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που θα σώσει ακόμα και την ίδια του την ζωή,
με δεδομένο πως 1 στους 6 άνδρες θα εμφανίσει κατά την διάρκεια της ζωής του κάποιας μορφής κακοήθεια του προστάτη.
Η πρόληψη σώζει και κοστίζει ελάχιστα.
